นี้เป็นยุคที่เราไม่มีอินเตอร์เน็ตน่าจะอยู่กันลำบากนะคะ ทั้ง ๆ ที่ตอนเราเด็ก ๆ ก็อยู่กันมาได้แบบไม่มีอินเตอร์เน็ต สำหรับลูกเรา เด็ก ๆ gen alpha น่าจะไม่รู้จักเลยว่าโลกที่ไม่มีอินเตอร์เน็ตเป็นอย่างไร อะไรที่มีประโยชน์ก็มาพร้อมกับโทษที่เราต้องระวัง อินเตอร์เน็ตก็เช่นกัน
.
ปัจจุบันมีภัยทาง cyber หลายอย่าง เช่น การพยายามขโมยข้อมูลของเรา (data breach), malware ต่าง ๆ เช่น virus, worm, trojan, การเรียกค่าไถ่ข้อมูล คือทำให้เราเข้าถึงข้อมูลของเราเองไม่ได้และเรียกค่าไถ่เพื่อปดล็อก ซึ่งเมื่อจ่ายเงินไปแล้วก็ไม่ได้การันตีว่าจะปลดล็อกให้เราจริง (randsomeware)
.
แนวทางที่เราป้องกันได้ (สอนลูก ๆ เพื่อไม่ให้พลาดพลั้งด้วยค่ะ) คือ
1. ไม่ click link ที่ไม่แน่ใจ เช่น มาจากผู้ส่งที่ไม่น่าไว้ใจ หรือ email ที่เราไม่รู้จักผู้ส่ง
2. ไม่ให้ข้อมูลส่วนตัวกับ link ที่เราไม่แน่ใจ ข้อมูลส่วนตัวที่สำคัญ คือ ชื่อ นามสกุล เลชบัตรประชาชน มือถือ
3. ควรมีการยืนยันตัวตนหลายชั้น (MFA – multi factor authentication)
4. Web site ที่ปลอดภัย ขึ้นต้นด้วย https (ต้องมี s ด้วย ไม่ใช่ http เฉย ๆ )
5. ของฟรีไม่มีในโลก ถ้าได้รับแจ้งว่าเราได้รางวัล โดยที่เราไม่ได้ร่วมรายการ ให้สงสัยไว้ก่อนว่ามิจฉาชีพ
6. ควรหมั่น update anti malware, anti-virus
7. scan thumb drive, external hard disk ก่อนใช้งานทุกครั้ง
สำหรับเด็ก ๆ ที่เริ่มใช้งานอินเตอร์เน็ต คำเตือนหลัก ๆ คือ อย่า click link หรือ อะไรที่ popup ขึ้นมา ให้ผู้ใหญ่ช่วยดูก่อน เด็ก ๆ บางทีรำคาญ อยากจะรีบไปดูจอต่อหรือไปเล่นเกมต่อก็ click มั่ว ๆ อาจจะโดน cyber attack ติดไวรัส โดนขโมยข้อมูลไม่รู้ตัว
.
ทางที่ดีถ้าเราสามารถแยกเครื่องทที่เด็กใช้ต่างหาก ไม่ให้มีข้อความหรือ app ที่สำคัญ เช่น app ทางการเงิน ก็จะเพิ่มความปลอดภัยมากขึ้นค่ะ
.
สิ่งที่สำคัญก่อนที่จะส่งมือถือ, tablet หรืออุปกรณ์ใด ๆ ที่เชื่อมต่ออินเตอร์เน็ตได้ให้ลูก คือ เราต้องสอนลูกเรื่อง cyber security ค่ะ เด็กสมัยนี้แทบไม่ต้องสอนว่า app ต่าง ๆ ใช้งานอย่างไร เค้าใช้เวลาแป๊บเดียวในการเรียนรู้ เพราะเด็ก ๆ เป็น digital native (ขณะที่พวกเราน่าจะพอเรียกตัวเองได้ว่า digital citizen)
Comentários